Thursday 5 April 2012

प्रथमाध्याये - प्रथमपाद: 1-1

पाणिनि महर्षि विरचिता अष्टाध्यायी 
प्रथमाध्याये - प्रथमपाद:

वृद्धिराद्-ऐच् । । १,१.१  । ।
अदेङ्गुणः   । । १,१.२  । ।
इको गुण-वृद्धी   । । १,१.३  । ।
न धातु-लोप आर्धधातुके   । । १,१.४  । ।
क्ङिति च   । । १,१.५  । ।
दीधी-वेवी-इटाम्  । । १,१.६  । ।
हलोऽनन्तराः संयोगः   । । १,१.७  । ।
मुख-नासिका-वचनोऽनुनासिकः   । । १,१.८  । ।
तुल्य-आस्य-प्रयर्नं सवर्णम्  । । १,१.९  । ।
न अज्-झलौ   । । १,१.१०  । ।
ईद्-ऊद्-एद्-द्विवचनं प्रगृह्यम्  । । १,१.११  । ।
अदसो मात् । । १,१.१२  । ।
शे   । । १,१.१३  । ।
निपात एक-अज्-अन्-आङ्  । । १,१.१४  । ।
ओत् । । १,१.१५  । ।
सम्बुद्धौ शाकल्यस्य-इतावनार्षे   । । १,१.१६  । ।
उञः   । । १,१.१७  । ।
ऊम्  । । १,१.१८  । ।
ईद्-ऊतौ च सप्तम्य्-अर्थे   । । १,१.१९  । ।
दा-धा घ्व्-अदाप्  । । १,१.२०  । ।
आद्यन्तवदेकस्मिन्  । । १,१.२१  । ।
तरप्-तमपौ घः   । । १,१.२२  । ।
बहु-गण-वतु-डति सङ्ख्या   । । १,१.२३  । ।
ष्ण-अन्ता षट्  । । १,१.२४  । ।
डति च   । । १,१.२५  । ।
क्त-क्तवतू निष्ठा   । । १,१.२६  । ।
सर्व-आदीनि सर्वनामानि   । । १,१.२७  । ।
विभाषा दिक्षमासे बहुव्रीहौ   । । १,१.२८  । ।
न बहुव्रीहौ   । । १,१.२९  । ।
तृतीया-समासे   । । १,१.३०  । ।
द्वन्द्वे च   । । १,१.३१  । ।
विभाषा जसि   । । १,१.३२  । ।
प्रथम-चरम-तय-अल्प-अर्ध-कतिपय-नेमाश्च   । । १,१.३३  । ।
पूर्व-पर-अवरदक्षिण-उत्तर-अपर-अधराणि व्यवस्थायां असञ्ज्ञायाम्  । । १,१.३४  । ।
स्वं अज्ञाति-धन-आख्यायाम्  । । १,१.३५  । ।
अन्तरं बहिर्योग-उपसंव्यानयोः   । । १,१.३६  । ।
स्वरादि-निपातं अव्ययम्  । । १,१.३७  । ।
तद्धितश्च असर्व-विभक्तिः   । । १,१.३८  । ।
कृन्-म्-एज्-अन्तः   । । १,१.३९  । ।
क्त्वा-तोसुन्-कसुनः   । । १,१.४०  । ।
अव्ययी-भावश्च   । । १,१.४१  । ।
शि सर्वनाम-स्थानम्  । । १,१.४२  । ।
सुडनपुंसकस्य   । । १,१.४३  । ।
न वा-इति विभाषा   । । १,१.४४  । ।
इग्-यणः सम्प्रसारणम्  । । १,१.४५  । ।